امکان مطالبه سود ناشی از عملکرد شرکت توسط یکی از سهامدارن

^{_{پاسخ – یک سهامدار چگونه می تواند سود سهام و عملکرد شرکت را مطالبه کند ؟}}

• سود شرکت های سهامی از اقسامی تشکیل شده است: 

1- سود خالص : که سود ویژه سالانه نیز نامیده می شود ، درآمد حاصل در همان سال مالی منهای کلیه هزینه ها و استهلاکات و ذخیره ها؛( ماده ۲۳۷ لایحه اصلاحی قانون تجارت) 
2- سود قابل تقسیم : سود خالص سال مالی شرکت منهای زیان های سالهای مالی قبل و اندوخته های قانونی و اختیاری به علاوه سود قابل تقسیم سالهای قبل که تقسیم نشده ؛(ماده ۲۳۹ لایحه اصلاحی قانون تجارت) 
3- سود تقسیم شده : اگر شرکت سود قابل تقسیم داشته باشد مجمع عمومی پس از تصویب حساب های مالی مبلغی از آن را که باید بین سهامداران تقسیم شود، تعیین می کند. همچنین مجمع عمومی می تواند تصمیم بگیرد که مبالغی از اندوخته های اختیاری بین سهامداران تقسیم شود.(ماده ۲۴۰ قانون لایحه اصلاحی قانون تجارت) 

• تصمیم درباره میزان سود و اندوخته های اختیاری که قرار است تقسیم شود با مجمع عادی شرکت است که ماده ۲۴۰ نیز بدان اشاره دارد. 
• در تصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم اندوخته های اختیاری باید صریحا ذکر شود که مبالغ مورد نظر از کدام اندوخته ها باید برداشت و تقسیم شود. در غیر اینصورت منافع موهوم تلقی خواهد شد. 
• از تاریخ تصمیم گیری مجمع عمومی برای تقسیم سود بین سهامداران ایشان بابت سهم خود از سود طلبکار شرکت تلقی می شوند و در صورت ورشکستگی شرکت نیز در صف غرما شرکت قرار می گیرند.در هر حال تادیه سود به سهام داران باید ظرف ۸ ماه پس از تصمیم مجمع عمومی عادی راجع به تقسیم سود انجام پذیرد. 

_{^{پاسخ به پرسش مطرح شده در خصوص مطالبه سود ناشی از عملکرد شرکت}}

بر طبق مواد ۹۰ و ۲۴۰ قانون تجارت، تقسیم سود بین صاحبان سهام، تنها پس از تصویب مجمع عمومی شرکت جایز است و مجمع با حضور صاحبان، تشکیل و ترازنامه و صورت حساب سود و زیان سال مالی، مورد تصویب مجمع قرار می‌گیرد و سود قابل تخصیص به سهامداران را تصویب می‌نماید و چنانچه نحوه پرداخت سود را مجمع تعیین ننموده باشد، هیات مدیره نحوه پرداخت را تعیین خواهند نمود.

ولی در هر حال شرکت خوانده مکلف است ظرف مدت هشت ماه سود را به صاحبان سهام پرداخت نمایند و تا به‌ حال اقدامی در جهت پرداخت سود ننموده است،  و عدم موجود بودن سود، رافع مسئولیت خوانده نخواهد بود و چنانچه طی چند سال گذشته مجمع عمومی عادی شرکت تشکیل نگردیده و ترازنامه و حساب سود و زیان مالی مورد رسیدگی قرار نگرفته باشد و هیچ یک از مسئولین شرکت به وظایف خود در مورد تشکیل مجمع عمومی بر طبق قانون تجارت و اساسنامه شرکت عمل می‌نمایند و هر ذی‌ حقی می‌تواند بر اساس ماده ۲۷۰ قانون تجارت به دادگاه‌ها برای الزام ارکان شرکت به وظایف مراجعه نمایند. 
پس در ابتدا می توان اظهارنامه ای با مخاطب شرکت سهامی با درج نام شرکت( نه اعضای هیات مدیره) در دفتر خدمات الکترونیک قضایی با موضوع تقسیم سود و مطالبه آن تنظیم گردد تا مبدا خسارات تاخیر تادیه نیز انجام شود و سپس در دادگاه صالح یعنی اقامتگاه خوانده که شرکت سهامی می باشد و به تعبیر ماده ۵۹۰ قانون تجارت محل اداره شخص حقوقی را در نظر گرفته است دادخواستی به طرفیت شرکت تنظیم کنید.

_{^{مستندات قانونی - مطالبه سود شرکت سهامی خاص}}

ماده ۹۰ قانون تجارت
تقسیم سود و اندوخته بین صاحبان سهام فقط پس از تصویب مجمع عمومی جایز خواهد بود و در صورت وجود منافع تقسیم ده درصد‌از سود ویژه سالانه بین صاحبان سهام الزامی است.

ماده ۲۳۷ قانون تجارت
سود خالص شرکت در هر سال مالی عبارت است از درآمد حاصل در همان سال مالی منهای کلیه هزینه‌ها و استهلاکات و ذخیره‌ها.

ماده ۲۳۸ قانون تجارت
از سود خالص شرکت پس از وضع زیان‌های وارده در سال‌های قبل باید معادل یک بیستم آن بر طبق ماده ۱۴۰ به عنوان اندوخته قانونی‌موضوع شود هر تصمیم برخلاف این ماده باطل است.

ماده ۲۳۹ قانون تجارت
سود قابل تقسیم عبارت است از سود خالص سال مالی شرکت منهای زیان‌های سال‌های مالی قبل و اندوخته قانونی مذکور در ماده۲۳۸ و سایر اندوخته‌های اختیاری به علاوه سود قابل تقسیم سال‌های قبل که تقسیم نشده است.

ماده ۲۴۰ قانون تجارت
مجمع عمومی پس از تصویب حساب‌های سال مالی و احراز این که سود قابل تقسیم وجود دارد مبلغی از آن را که باید بین صاحبان‌سهام تقسیم شود تعیین خواهد نمود. علاوه بر این مجمع عمومی می‌تواند تصمیم بگیرد که مبالغی از اندوخته‌هایی که شرکت در اختیار دارد بین‌صاحبان سهام تقسیم شود در این صورت در تصمیم مجمع عمومی باید صریحاً قید شود که مبالغ مورد نظر از کدام یک از اندوخته‌ها باید برداشت و‌تقسیم گردد. هر سودی که بدون رعایت مقررات این قانون تقسیم شود منافع موهوم تلقی خواهد شد. نحوه پرداخت سود قابل تقسیم توسط مجمع‌عمومی تعیین می‌شود و اگر مجمع عمومی در خصوص نحوه پرداخت تصمیمی نگرفته باشد هیات مدیره نحوه پرداخت را تعیین خواهد نمود ولی در‌هر حال پرداخت سود به صاحبان سهام باید ظرف هشت ماه پس از تصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم سود انجام پذیرد.

ماده ۲۷۰ قانون تجارت
هرگاه مقررات قانونی در مورد تشکیل شرکت سهامی یا عملیات آن یا تصمیماتی که توسط هر یک از ارکان شرکت اتخاذ می‌گردد‌رعایت نشود بر حسب مورد بنا به درخواست هر ذینفع بطلان شرکت یا عملیات یا تصمیمات مذکور به حکم دادگاه اعلام خواهد شد لیکن موسسین و‌مدیران و بازرسان و صاحبان سهام شرکت نمی‌توانند در مقابل اشخاص ثالث به این بطلان استناد نمایند.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما