تشخیص وقوع جرم خیانت در امانت

^{_{آیا این عمل می تواند جرم خیانت در امانت باشد ؟!}}

• به موجب ماده 674 قانون مجازات اسلامی هر گاه اموال منقول یا غیر منقول یا نوشته‌ هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی ‌اجرت، به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور، مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
• در خصوص تشخیص وقوع جرم خیانت در امانت باید گفت قانونگذار جرم خیانت در امانت را عملی عمدی و بر خلاف امانت امین به ضرر صاحب مال تعریف کرده است.
• به طور کلی خیانت در امانت عبارت از استعمال، تصاحب، تلف یا مفقود کردن توام با سوء نیت مالی است که از طرف مالک یا متصرف قانونی به کسی سپرده شده و بنا بر استرداد یا به مصرف معین رسانیدن آن بوده است. 
• در تحقق جرم خيانت در امانت فرقی نمی ‌كند كه مال يا شــيء منقول يا غيرمنقول باشــد و قانونگذار توجهی به ارزش اقتصادی موضوع جرم در بازار و عــدم قابليت تقويم آن با پول ندارد.
• در مورد نوشته هایی از قبيل سفته، چک، قبض و... كه در واقع وســيله تحصيل مال هســتند، با توجه به صراحت مــاده 674 خيانت در امانت در اين موارد نيز مصداق دارد.
• برای اينكه عمل ارتكابی مشمول جرم خيانت در امانت شــود، مال بايــد به وســيله مالک يا متصرف قانونی به امين سپرده شود، در غير اين صورت اگر شخص خودش مالی را به دست آورد، مرتكب خيانت در امانت نشده است، بلكه حسب مورد ممكن اســت عمل ارتكابی کلاهبرداری يا سرقت باشد.
• به عبارت ديگر، تحقق جرم خيانت در امانت فرع بر سپرده شــدن مال به امين است، پس اگر امين فوت كرد و ورثه او مال سپرده شده امين را تصاحب يــا تلف يا مفقود يا اســتعمال كنند، مرتكب جرم خيانت در امانت نشــده اند. چرا كه مال به آن ها ســپرده نشــده بود. 
• شرط دیگر این است که اينكه مال يا بايد توســط مالک يا توسط متصرف قانونی به امين سپرده شود. بنابراین، اگر مال مسروقه توســط سارق به شــخصی سپرده شود و امين به جای اســترداد آن، مــال را به مالک يا مقامات صلاحیتدار بدهد، نه تنها عمل ارتكابی خيانت در امانت نيســت، بلكه بــه وظيفه قانونی خود عمــل كرده اســت.
• در صورتی عمل امين مشمول عنوان مجرمانه خواهد شد كه او، يا تعهد به استرداد مال را داشته باشــد يا تعهد داشته باشــد كه مال را به مصرف معينی برساند.
• همچنین مال باید متعلق به غیر باشد و اگر امين مالک مالی باشد كه به او سپرده شده اســت، تصاحب وی خيانت در امانت نيست.
• منظور از مصرف معين در ماده مذکور، مصرف مورد توافق و مصرف مورد قرارداد اســت.
• بنابراین اگــر مالی به شخصی سپرده شــود و او مال را در مصرفی غير از آن مصرف مقــرر ميان طرفين بــه كار ببرد يا مال را به نفع خودش تصاحب كند، جرم به وقوع پپوسته است.
• لازم به ذکر است که صرف ورود ضرر به مالک مال موجب تحقق جرم خيانت در امانت توسط امين خواهد شد. هر چند كه ضرری به شخصی كه مال را به امين سپرده است، وارد نشده باشد.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص تشخیص وقوع جرم خیانت در امانت}}

♦  در پاسخ به پرسش شما باید گفت در اینکه اعمال ارتکابی دقیقا چه نوع جرمی هستند نیاز به توضیح دقیق تر دارد اما با توجه به توضیحات شما اجمالا باید گفت موارد بیان شده خیانت در امانت نبوده و با تحقق شرایط کلاهبرداری می باشد. 

_{^{مستندات قانونی - جرم خیانت در امانت}}

ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی
هر کس از سفید مهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست‌آورده سوء‌استفاده نماید به یک تا سه سال حبس‌ محکوم خواهد شد.

ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی
هر گاه اموال منقول یا غیر منقول یا نوشته‌هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی‌اجرت، به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور، مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما