ابطال یا فسخ قرارداد فروش زمین به قیمت غیر واقعی 

_{^{پاسخ – چگونه قیمت معامله می تواند بقا عقد را تحت تاثیر قرار دهد ؟}}

غبن عبارت است از عدم تعادل فاحش میان ارزش دو عوض در قرارداد. زیان دیده از غبن می تواند به استناد خیار غبن معامله را فسخ نماید.

_{^{شرایط تحقق خیار غبن}}

1- معوض بودن قرارداد : خیار غبن مخصوص عقود معوض است و در عقود مجانی خیار غبن جاری نیست زیرا خیار غبن برای جلوگیری از ضرری است که متوجه فرد مغبون شده و این ضرر در جایی قابل تصور است که ارزش دو عوض به گونه ای که قابل مسامحه نباشد، برهم بخورد. لازم به ذکر است در عقود مجانی حتی اگر شرط عوض هم شده باشد بازهم خیار غبن جاری نیست زیرا شرط عوض در این عقود در برابر موضوع اصلی عقد قرار نمی گیرد و ماهیت مجانی بودن عقد را تغییر نمی دهد. همچنین، در عقود مسامحه ای نیز (مانند صلح مبتنی بر تسامح) غبن راه ندارد. 
2- جهل طرف مغبون : در صورتی که فرد مغبون با علم به وجود غبن اقدام به انعقاد قرارداد کندد، خیار غبن نخواهد داشت. به موجب ماده 418 قانون مدنی اگر مغبون در حین معامله عالم به قیمت عادله بوده است خیار فسخ نخواهد داشت. لازم به ذکر است ممقصود از علم، آگاهی حقیقی است. بنابراین، اگر مغبون در تعادل عوضین شک داشته باشدد یا احتمال غبن دهد اما در عین حال اقدام به انعقاد قرارداد کند، نمی توان او را از داشتن خیار غبن محروم کرد. در صورت اختلاف طرفین معامله به علم مغبون، اصل بر عدم علم است و مدعی علم برای وجود آن باید دلیل بیاورد. البته اگر اماراتی مبنی بر وجود علم وجود داشته باشد، مانند معامله با فرد متخصص در آن زمینه، دیگر نمی توان به اصل عدم علم استناد نمود. لازم به ذکر است برای ثبوت خیار غبن لازم نیست حتما خدعه و فریب از سوی غابن رخ داده باشد و وجود نیرنگ شرط ثوبت خیار غبن نمی باشد. همچنین، تنها ناآگاهی مغبون برای تحقق خیار کفایت می کند و لازم نیست حتما غابن هم از وجود غبن آگاه باشد. بنابراین، تنها ناآگاهی مغبون شرط تحقق خیار غبن می باشد.
3- تفاوت غیرقابل مسامحه بین عوضین : شرط سوم تحقق خیار غبن این است که تفاوت ارزش قیمت واقعی و معاملی به میزانی باشد از نظر عرف، قابل چشم پوشی نیست. ماده 417 قانون مدنی در این خصوص بیان می دارد غبن در صورتی فاحش است که عرفاً قابل مسامحه نباشد. بنابراین، معیار قابل اغماض بودن یا نبودن تفاوت ارزش بسته به نوع کالا و عرف زمان و مکان متفاوت می باشد. لازم به ذکر است که این تفاوت فاحش قیمت میان عوضین باید در تاریخ وقوع معامله باشد.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص ابطال یا فسخ قرارداد فروش زمین به قیمت غیر واقعی}}

♦  در پاسخ به پرسش شما در رابطه با ابطال یا فسخ قرارداد فروش زمین به قیمت غیر واقعی باید گفت به موجب ماده 416 قانون مدنی هر یک از متعاملین که در معامله غبن فاحش داشته باشد بعد از علم به غبن میتواند معامله را فسخ کند. بنابراین با توجه به عدم آگاهی شما و تفاوت فاحش قیمت واقعی زمین با قیمت معامله شده، شما می توانید به استناد خیار غبن معامله را فسخ نمایید.

♦  حتما توجه داشته باشید که خیار غبن بعد از علم به آن فوری می باشد؛ بنابراین در اولین فرصت از طریق دفتر خدمات قضایی فسخ معامله را به اطلاع طرف دیگر برسانید.
♦  لازم به ذکر است از آنجایی که شما از قیمت واقعی اطلاعی نداشته اید معامله ی شما سفی محسوب نمی گردد چراکه معامله سفهی معامله ای است که افراد رشید آگاهانه اقدام به انعقاد معامله ای می نمایند که از نظر عرف و عادت عقلایی نمی باشد.

_{^{مستندات قانون - ابطال و فسخ قرارداد}}

ماده ۴۱۶ قانون مدنی
هر یک از متعاملین که در معامله غبن فاحش داشته باشد بعد از علم به غبن میتواند معامله را فسخ کند.
ماده ۴۱۷ قانون مدنی
غبن در صورتی فاحش است که عرفاً قابل مسامحه نباشد.
ماده ۴۱۸ قانون مدنی
اگر مغبون در حین معامله عالم به قیمت عادله بوده است خیار فسخ نخواهد داشت.
ماده ۴۱۹ قانون مدنی
در تعیین مقدار غبن شرایط معامله نیز باید منظور گردد.
ماده ۴۲۰ قانون مدنی
خیار غبن بعد از علم به غبن فوری است.
ماده ۴۲۱ قانون مدنی
اگر کسی که طرف خود را مغبون کرده است تفاوت قیمت را بدهد خیار غبن ساقط نمیشود مگر اینکه مغبون به اخذ تفاوت قیمت ‌راضی گردد.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما